Kolejny sukces naukowców Wojskowej Akademii Technicznej. W konkursie organizowanym w ramach programu Regionalna Inicjatywa Doskonałości (RID) zdobyli 19,7 mln złotych na projekt, który ma na celu podniesienie kompetencji w zakresie identyfikacji zagrożeń związanych z materiałami niebezpiecznymi. Uzyskane dofinansowanie zostanie przeznaczone m.in. na zakup aparatury do detekcji i analizy materiałów niebezpiecznych oraz zbudowanie zespołu, który w przyszłości stworzy nowy kierunek studiów w WAT.
Projekt, który będzie realizowany w WAT służy „Podniesieniu kompetencji w zakresie identyfikacji zagrożeń związanych z materiałami niebezpiecznymi”. Jego długofalowym celem będzie stworzenie w strukturach WAT Centrum Doskonałości Materiałów Niebezpiecznych.
Poprzez materiały niebezpieczne rozumiemy materiały wybuchowe, toksyczne, substancje aktywne biologicznie. Podczas umyślnie wywołanych incydentów z zastosowaniem wymienionych grup materiałów niebezpiecznych, mogą one występować razem co niewspółmiernie podnosi stopień komplikacji operacji mającej na celu usunięcie zagrożenia.
„Całkowity budżet projektu w latach 2024 – 2027 wynosi 19,7 mln zł. Uzyskane dofinansowanie pozwoli wykonać znaczące zakupy aparatury do detekcji i analizy materiałów niebezpiecznych, zmodernizować mikropoligon przy Zakładzie Materiałów Wybuchowych, zatrudnić nowych specjalistów oraz zbudować krajową bazę danych właściwości materiałów niebezpiecznych. W oparciu o wiedzę i doświadczenie uzyskane podczas realizacji projektu planujemy opracować nowy kierunek studiów w WAT” – mówi dr inż. Mateusz Szala z Wydziału Nowych Technologii i Chemii WAT.
Harmonogram prac składa się z 11 zadań merytorycznych. Najważniejsze z nich to: analiza umyślnych i nieumyślnych incydentów podczas, których doszło do wykorzystania lub uwolnienia materiałów niebezpiecznych; diagnoza problemów jakie w obszarze wykorzystania materiałów niebezpiecznych mogą się pojawić w przyszłości, wypracowanie rekomendacji dotyczących ograniczenia skutków umyślnego i nieumyślnego wykorzystania materiałów niebezpiecznych; opracowanie i przeprowadzenie szkoleń dla specjalistów od szeroko pojętego bezpieczeństwa.
„Inicjatorem wniosku był Wydział Nowych Technologii i Chemii WAT a inspiracją kończący się właśnie projekt realizowany w ramach tej samej inicjatywy w Instytucie Fizyki Technicznej WAT. Opis do konkursu RID przygotowałem wspólnie ze specjalistami z Wydziału Bezpieczeństwa, Logistyki i Zarządzania WAT, którzy opracowali część związaną z szeroko pojętym bezpieczeństwem narodowym. Ja skupiłem się na aspektach detekcji i badania materiałów niebezpiecznych ze szczególnym uwzględnieniem materiałów wybuchowych” – mówi naukowiec.
Projekt będzie realizowany przede wszystkim przez naukowców z Wydziału Nowych Technologii i Chemii WAT. Planowane jest powołanie zespołu międzywydziałowego z udziałem Wydziału Bezpieczeństwa, Logistyki i Zarządzania WAT. Współpraca będzie podejmowana również ze wszystkimi specjalistami z WAT, którzy są zaangażowani w badania nad szeroko pojętym bezpieczeństwem oraz czołowymi specjalistami z kraju i z zagranicy.
„Korzyści społeczne wynikające z realizacji tego projektu będą wielopoziomowe. W WAT rozbudowany zostanie park aparaturowy, powstanie nowy międzywydziałowy zespół specjalistów oraz wytworzona zostanie krytycznie wrażliwa i potrzebna wiedza z obszaru bezpieczeństwa narodowego. W kolejnym etapie powstanie nowy kierunek studiów, a wiedza zdobyta podczas realizacji projektu zostanie przekazana studentom. Służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa dostaną nowe narzędzie usprawniające ich pracę. Finalnie przyczyni się to do podniesienia poziomu bezpieczeństwa całego społeczeństwa” – ocenia dr inż. Mateusz Szala.
Program grantowy RID prowadzony przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wzmacnia grupy badawcze oraz wspiera powstawanie nowych. Jego zaletą na tle innych programów grantowych jest duża elastyczność w alokacji elementów budżetu. Omawiany program nie ma charakteru czysto badawczego, toteż wskaźniki jego realizacji nie są oparte wyłącznie o uzyskane wyniki oraz ilość opublikowanych artykułów. Ta cecha programu RID jest dużą zaletą z punktu widzenia licznych problemów, jakie się pojawiają przy organizacji nowej grupy badawczej.
Obecnie inaugurowaną I edycję RID poprzedzała pilotażowa runda programu, w ramach której finansowanie przyznano, na lata 2019 – 2023, trzydziestu uczelniom realizującym projekty rozwojowe w określonych przez Ministra dyscyplinach naukowych bądź artystycznych.
oprac. Marcin Wrzos