Autorskie aplikacje i scenariusz gry wojennej na potrzeby m.in. Polski i NATO opracowane przez ekspertów z WAT pod kierownictwem prof. Andrzeja Najgebauera zostaną zaprezentowane podczas tegorocznego Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach.
Specjaliści z WAT: dr hab. inż. Andrzej Najgebauer, prof. WAT, dr hab. inż. Ryszard Antkiewicz, prof. WAT oraz por. mgr inż. Dawid Maślanik, przygotowali zestaw narzędzi, który umożliwia przeprowadzanie symulacji ruchów poszczególnych uczestników dla różnych scenariuszy gier wojennych.
Zespół z Wydziału Cybernetyki ma już na koncie m.in. współpracę z Sojuszniczym Dowództwem Transformacji (ACT) oraz Agencją Łączności i Informacji NATO NCIA oraz udział w Innovation Continuum we Włoszech, gdzie m.in. przygotował i przeprowadził grę wojenną dotyczącą planowania obrony zbiorowej NATO z wykorzystaniem przełomowych technologii.
Podczas tegorocznego Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego zobaczyć będzie można m.in. dwie autorskie aplikacje – to FREYA oraz Force Allocation Interface (FAI). Pierwsza z nich wspiera podejmowanie decyzji i pozwala na optymalizację przydziału sił zbrojnych, zaś druga umożliwia decydentom prezentację na mapie sytuacji operacyjno-strategicznej, czyli np. położenia ugrupowań czy jednostek wojskowych stron walczących. Obie aplikacje ze sobą współpracują.
Zespół z WAT przygotował narzędzia tak, aby możliwe było wprowadzanie i uwzględnianie różnych parametrów, co pozwala na skuteczną analizę i znalezienie najlepszych odpowiedzi na pytania strategiczne formułowane najczęściej przez dowódców wysokiego szczebla.
„Dzięki aplikacjom można oszacować straty w ludziach – rannych i poległych – i sprzęcie wojskowym, sprawdzić, czy da się powstrzymać siły wroga i jak szybko oraz jak duże powinny być siły odpowiedzi na agresję przeciwnika co do liczby i typu jednostek bojowych użytych w walce po stronie własnej” – podkreśla kierownik projektu dr hab. inż. Andrzej Najgebauer, prof. WAT.
Twórcy narzędzi uwzględnili nie tylko klasyczne działania wojskowe, zwane kinetycznymi, lecz także działania niekinetyczne, między innymi walkę radioelektroniczną czy działania cybernetyczne. Badają też wpływ sztucznej inteligencji, obliczeń kwantowych oraz technologii kosmicznych, a także różnych rodzajów dronów na podniesienie skuteczności podejmowania decyzji i jakości rozpoznania pola walki.
Działania niekinetyczne podejmowane są obecnie coraz częściej na współczesnym polu walki, a ich wpływ może utrudnić lub wręcz zablokować działania kinetyczne. Dzięki aplikacjom stworzonym w WAT można przeanalizować także takie scenariusze i sprawdzić różne koncepcje wpływu najnowszych technologii na działania wojenne. To pozwala nie tylko ocenić potencjał przeciwnika, lecz także lepiej sterować własnymi wojskami.
Narzędzia pomagają też w identyfikacji tych najnowszych technologii, które mają najwyższą skuteczność. Twórcy pracują nad wprowadzaniem kolejnych, jeszcze szybszych algorytmów, które błyskawicznie wyliczają, w jaki sposób przydzielić siły własne o określonej strukturze co do wielkości i typów jednostek bojowych. Wspiera to sprawdzanie wielu wariantów walk i pozwala optymalizować działania, czyli m.in. osiągnąć cel, na przykład zwyciężyć lub możliwie najdłużej się bronić w oczekiwaniu na wsparcie sił sojuszniczych, jak najmniejszym kosztem, zarówno pod względem strat w ludziach, jak i strat materialnych ocenianych co do liczby i nakładów finansowych. Jak najsensowniej rozdysponować pieniądze, żeby się obronić, na ilu kierunkach jednocześnie państwo może się skutecznie bronić, jak rozlokować siły, aby się bronić i kontratakować – to m.in. na te pytania znaleźć można odpowiedź przy wsparciu rozwiązania z WAT.
Narzędzia opracowane przez zespół z Wojskowej Akademii Technicznej służą głównie jako innowacyjne wsparcie na szczeblu strategicznym, ale mogą również pomóc dowódcom na poziomie operacyjnym w zakresie wsparcia bieżących analiz. Są bardzo zaawansowane, a testowane były w środowisku eksperymentalnym NATO Allied Command Transformation podczas różnych ćwiczeń i eksperymentów, gdzie otrzymały mnóstwo pozytywnych opinii, a także sugestii, które pozwoliły na ich udoskonalenie.
„Warto zaznaczyć, że dzięki naszym rozwiązaniom odpowiadamy na tak ważne pytania szczebla operacyjnego i strategicznego jak m.in. zużycie amunicji poszczególnych kalibrów, choćby 155 mm, czy wyliczamy straty specjalistów, na przykład czołgistów. To są ważne pytania, na które decydenci chcą znać odpowiedzi, aby oszacować wielkość rezerw personelu i zapasu środków walki” – mówi twórca aplikacji por. mgr inż. Dawid Maślanik.
System planowania zdolności obronnych z WAT to technologia wyjątkowa zarówno w Polsce, jak i na świecie. Choć istnieją rozwiązania z zakresu modelowania i symulacji wspierających działania NATO, to drugiego tak kompleksowego rozwiązania nie ma.
„Nasze narzędzie można zastosować do szybkich analiz tu i teraz, ale warto podkreślić, że działamy też mocno wyprzedzająco, z perspektywą nawet do 20 lat. W przeciwieństwie do dostępnych rozwiązań potrafimy do naszego narzędzia wprowadzić nawet taki rodzaj uzbrojenia, które jeszcze nie istnieje, na podstawie jego przewidywanych parametrów – to planowanie futurystyczne, które w czasach tak ogromnego rozwoju technologicznego jest kluczowe” – podsumowuje prof. Najgebauer.
System planowania zdolności obronnych zostanie zaprezentowany na stoisku Wojskowej Akademii Technicznej podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego, który odbędzie się w dniach 2 – 5.09.2025 r. w Kielcach.
Dominika Naruszko
fot. Katarzyna Puciłowska