Nauczyciele ze szkół ponadpodstawowych, pedagodzy i psychologowie zgromadzeni na konferencji w Wojskowej Akademii Technicznej debatowali o zdrowiu psychicznym młodzieży w kontekście cyfrowej rzeczywistości, problemu hejtu, cyberprzemocy i depresji.
W konferencji „Współczesne zagrożenia młodych ludzi. Wyzwania dla systemu edukacji”, która odbyła się 11 marca 2025 r., wzięło udział ponad 100 uczestników. Do WAT przyjechali dyrektorzy, nauczyciele, pedagodzy i psychologowie ze szkół ponadpodstawowych z całej Polski, aby dyskutować o tym, jak skutecznie wspierać młodzież zagrożoną hejtem, cyberprzemocą lub w kryzysie emocjonalnym. Eksperci szukali odpowiedzi na pytanie, jak szkoła może zapobiegać kryzysom i pomagać uczniom w uzyskaniu dobrostanu fizycznego i psychicznego oraz równowagi cyfrowej. Konferencja służyła wymianie doświadczeń w tym obszarze. W Wojskowej Akademii Technicznej funkcjonuje Zespół Wsparcia Psychologicznego, który oferuje bezpłatną pomoc psychologiczną studentom wojskowym i cywilnym, ale również kadrze i pracownikom Akademii. Eksperci uczelni podzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem związanym z mechanizmami wspierania studentów.
Małgorzata Mechanisz, pomysłodawczyni konferencji, podkreśliła: „W WAT podejmujemy różne inicjatywy, których celem jest wspieranie nie tylko młodzieży, ale także ich opiekunów – rodziców i nauczycieli. Pomysł na konferencję to poszukiwanie – wspólnie z ekspertami z wybranych dziedzin – odpowiedzi na trudne pytania, z którymi wszyscy, również jako rodzice, mierzymy się na co dzień”.
Konferencję otworzył Rektor-Komendant WAT gen. bryg. prof. dr hab. inż. Przemysław Wachulak, który zaznaczył ważną rolę uczestników wydarzenia: „Mam nadzieję, że po dzisiejszym spotkaniu będą Państwo jeszcze lepiej wspierać swoich podopiecznych w sytuacjach kryzysowych. Państwa udział w naszej konferencji świadczy o Waszym zaangażowaniu, wrażliwości na potrzeby młodzieży i otwartości na wiedzę. Jest to niezwykle budujące i bardzo za to Państwu dziękuję. Mam nadzieję, że w przyszłości niektórzy z tych młodych ludzi zasilą szeregi studentów Wojskowej Akademii Technicznej”.
W pierwszej części uczestnicy mieli przyjemność posłuchać wybitnych ekspertów, którzy mówili o istotnych aspektach definiujących życie współczesnej młodzieży.
Wojciech Eichelberger, twórca i dyrektor programowy Instytutu Psychoimmunologii IPSI„ w swoim wykładzie skupił się na temacie głębokiej profilaktyki depresji u dzieci i młodzieży. Zauważył, że żyjemy w coraz mniej przyjaznym środowisku i leczymy się objawowo, a to grozi uzależnieniami. Jego zdaniem należy sięgać do przyczyn. „Musimy się tym pilnie zająć i to wymaga korekt systemowych oraz innego myślenia o potrzebach dzieci. Jeśli weźmiemy pod uwagę to, co dzieje się w całym społeczeństwie, to są one sygnalistami tego, że ilość stresu w ludzkim życiu już przerasta możliwości adaptacyjne naszego systemu. Mając prognozę, że za 20 lat 50% ludzkości będzie miało depresję, musimy sobie zadać pytanie, dokąd zmierzamy i jakie są nasze kryteria rozwoju?”.
Profesor Iwona Przychocka z WAT, pełniąca funkcję pełnomocnika do spraw jakości kształcenia na studiach w MNiSW, oceniła, że młodzież zmienia się pod wpływem nowych technologii i nie można cofnąć tego procesu. „Pokażmy młodemu człowiekowi, jak ma wykształcić kompetencje społeczne. W WAT kładziemy nacisk na pracę w grupie czy wystąpienia publiczne. Z punktu widzenia biznesu są to kluczowe sprawy”. Jej zdaniem rynek pracy potrzebuje młodego człowieka, który potrafi pracować w zespole i szybko się uczy, bo wtedy będzie umiał dostosować się do organizacji. Wiedzy zawodowej nauczy się już w firmie.
W swoim wystąpieniu profesor Wioletta Wereda podzieliła się pilotażowymi wynikami badań na temat dobrostanu cyfrowego. Wzięło w nich udział ponad 200 studentów WAT i uczniów szkół ponadpodstawowych. Badania pokazały, że młodzi ludzie zdają sobie sprawę z wagi problemu i dbają o higienę cyfrową. Zdaniem profesor nie są jednak reprezentatywne dla całej populacji, dlatego zapowiedziała, że będą one kontynuowane.
„Nauczyciele są przeciążeni, ale warto rozwijać dobre nawyki spotykania się i rozmowy. W ten sposób dowiecie się, czego młodzi ludzie od was oczekują. Warto organizować debaty oksfordzkie, nawet na godzinach wychowawczych. Rzućcie im temat, który będą chcieli opracować, a oni wyjdą ze świata cyfrowego. W ten sposób nauczą się argumentowania, nabiorą pewności siebie. Współpracuję ze szkołami średnimi, które wdrożyły takie rozwiązania i to działa. Możecie państwo zrobić wiele rzeczy” – mówi badaczka z WAT.
Wojciech Kreft z Unicorn VR World w swoim wystąpieniu pokazywał zalety środowiska wirtualnej rzeczywistości w pracy z młodzieżą ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz w terapii osób z depresją. Jego zdaniem narzędzie to może być bardzo przydatne, ale nie powinno zastępować świata realnego. „Psychoterapeuci pracujący z osobami z depresją wiedzą, że najtrudniej jest ich zachęcić do jakiejkolwiek aktywności. Dzięki urządzeniu VR możemy skutecznie motywować pacjentów do działania. Jest łatwiej, ponieważ jest to bezpieczna ekspozycja, czyli również bezpieczne doświadczenie. VR pomaga w uczeniu się nowych rozwiązań i radzeniu sobie z negatywnymi myślami” – ocenił.
Uczestnicy konferencji, pracujący na co dzień z młodymi ludźmi, wzięli udział w panelach i warsztatach, dzięki którym zdobyli praktyczną wiedzę oraz wymienili się doświadczeniami i wskazówkami.
Problem depresji wśród nastolatków został omówiony przez Bożenę Dykowską z Zespołu Wsparcia Psychologicznego WAT i Jacka Wolszczaka z portalu depresjanastolatkow.pl. Warsztat o profilaktyce cyberzagrożeń i postępowaniu w przypadku cyberprzemocy poprowadziła Luiza Trzcińska z WAT.
W drugim bloku szkolenie z efektywnej komunikacji nauczyciel, rodzic, uczeń przeprowadziła profesor Wioletta Wereda. Nadkom. Paulina Onyszko, oficer prasowy z Komendy Rejonowej Policji w Warszawie, opowiedziała o hejcie i roli szkoły w przeciwdziałaniu mu.
Wydarzenie objęły patronatem merytorycznym Mazowieckie Kuratorium Oświaty i Mazowieckie Samorządowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli. Patronami medialnymi były Wolters Kluwer, wydawca czasopisma Dyrektor Szkoły oraz czasopismo Perspektywy.
Marcin Wrzos
fot. Mariusz Maciejewski
