Prototyp mobilnego wieloczujnikowego systemu obserwacyjnego przeznaczonego do zabezpieczenia strefy nadgranicznej i zwiększającego bezpieczeństwo wewnętrzne kraju i strefy Schengen to efekt prac konsorcjum w składzie: Wojskowa Akademia Techniczna – lider projektu, JSW Nowe Projekty S.A., Vortex Sp. z o.o. oraz SZYBICKI Sprzęt i Zabudowy Pojazdów Specjalistycznych Waldemar Szybicki.

Głównym założeniem projektu jest opracowanie prototypu zbudowanego na pojeździe terenowym. W przyszłości ma on wspomóc ochronę granicy państwowej i zapobiegać jej nielegalnym przekroczeniom czy przemytowi. Rozwiązanie może znacznie podnieść jakość prowadzenia obserwacji zarówno w dzień, jak i w nocy, także w niesprzyjających warunkach pogodowych oraz umożliwić prowadzenie skutecznego nasłuchu radiowego czy lokalizacji emisji radiowej w strefie dookólnej rejonu przygranicznego. Elementy wytworzonego obrazu sytuacyjnego będzie można przesyłać do przenośnych odbiorników stanowiących wyposażenie patroli współpracujących z pojazdem.

Opracowany w ramach projektu prototyp systemu umożliwi wczesne wykrycie i śledzenie poruszających się obiektów latających, poruszających się po powierzchni ziemi lub w wodzie, również w trudno dostępnych obszarach przygranicznych.

Na nośniku, który stanowić będzie pojazd terenowy o nadwoziu typu pick­up i dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, powstaną dwa stanowiska operatorskie dla dwuosobowej załogi wyposażone między innymi w system informatyczny z odpowiednim oprogramowaniem obsługującym wszystkie elementy prototypu oraz analizującym i agregującym dane. Akumulatorowy system zasilania pozwoli na co najmniej 8 godzin nieprzerwanej pracy.

W rozwiązaniu zaprojektowanym przez Instytut Optoelektroniki Wojskowej Akademii Technicznej znajdzie się także wysuwany na minimum 1,8 metra powyżej dachu maszt teleskopowy z urządzeniem termowizyjnym. Umożliwi to prowadzenie dookólnej obserwacji w paśmie podczerwieni w jakości HD, dzięki czemu obiekty wielkości człowieka będą wykrywane z odległości co najmniej 5000 metrów. To jednak nie wszystko – rozwiązanie pozwoli także na wykrywanie ruchu, pozycjonowanie wykrytych i obserwowanych obiektów na mapie oraz ich jednoczesne śledzenie w zakresie kąta 360 stopni, z odświeżaniem obrazu co najmniej 1 Hz. Oznacza to pełny obraz w tym samym momencie.

Pojazd wyposażony będzie także w lądowisko z bezzałogowym statkiem powietrznym z urządzeniami obserwacyjnymi, nasłuchu radiowego i transmisji obrazu do przenośnych odbiorników w terenie. Bezzałogowy statek powietrzny wznosić się będzie na wysokość minimum 60 metrów. Będzie on pozycjonowany bez udziału technologii GPS i wyposażony w urządzenia zapewniające prowadzenie dookólnego nasłuchu radiowego na odległości 2000 metrów i transmisję w czasie rzeczywistym wybieranych przez operatora elementów dookólnego kompleksowego obrazu sytuacyjnego do przenośnych odbiorników znajdujących się w promieniu minimum 2000 metrów. Opracowany przez Konsorcjum Badawczo-Przemysłowe system umożliwi śledzenie wielu obiektów jednocześnie zarówno na ekranach, jak i na mapach oraz rejestrowanie i odtwarzanie zdarzeń tworzących historię sceny w trybie obrazu dookólnego.

Prototyp systemu wykorzystuje wiele niezależnych sensorów, a wyniki ich działania są prezentowane na zintegrowanym stanowisku obserwacyjnym umieszczonym na pojeździe specjalnie przystosowanym do instalacji systemu wieloczujnikowego. Dzięki systemowi informatycznemu możliwe jest prowadzenie działań i analiza sytuacji przedstawionej na mapie, wskazanie współrzędnych wykrytego obiektu, uzyskanie informacji o zakresie emisji radiowej, trajektorii przemieszczania się obiektu oraz podgląd sytuacji za pomocą obserwacyjnych urządzeń optoelektronicznych. Wszystkie te dane będą archiwizowane w bazie danych opracowanej w ramach projektu i umożliwiającej analizę działań podjętych przez funkcjonariuszy Straży Granicznej.

Twórcy rozwiązania zadbali również o dostępność systemu dla funkcjonariuszy Straży Granicznej. W projekcie została opracowana metodyka szkoleń. Takie szkolenia umożliwią prowadzenie działań w warunkach rzeczywistych, po zaimplementowaniu opracowanego prototypu systemu.

Projekt rozwojowy pt. „Prototyp mobilnego wieloczujnikowego systemu obserwacyjnego przeznaczonego do zabezpieczenia strefy nadgranicznej” współfinansowany jest przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach umowy nr DOB-BIO11/03/09/2021 z dnia 6.08.2021.

Dominika Naruszko
Fot. dr inż. Mariusz Kastek, Instytut Optoelektroniki WAT